66. SONE
Vazgeçtim bu dünyadan tek ölüm paklar beni,
Değmez bu yangın yeri, avuç açmaya değmez.
Değil mi ki çiğnenmiş inancın en seçkini,
Değil mi ki yoksullar mutluluktan habersiz,
Değil mi ki ayaklar altında insan onuru,
O kızoğlan kız erdem dağlara kaldırılmış,
Ezilmiş, horgörülmüş el emeği, göz nuru,
Ödlekler geçmiş başa, derken mertlik bozulmuş,
Değil mi ki korkudan dili bağlı sanatın,
Değil mi ki çılgınlık sahip çıkmış düzene,
Doğruya doğru derken eğriye eğri çıkmış adın,
Değil mi ki kötüler kadı olmuş Yemen’e,
Vazgeçtim bu dünyadan, dünyamdan geçtim ama,
Seni yalnız komak var, o koyuyor adama.
Çeviren: Can Yücel. Her Boydan. Dost Yayınları, 1957
LXVI
Bıktım artık dünyadan, bari ölüp kurtulsam:
Bakın, gönlü ganiler sokakta dileniyor.
İşte kırtıpillerde bir süs, bir giyim kuşam,
İşte en temiz inanç kalleşçe çiğneniyor,
İşte utanmazlıkla post kapmış yaldızlı şan,
İşte zorla satmışlar kızoğlankız namusu,
İşte gadre uğradı dört başı mamur olan,
İşte kuvvet kör-topal, devrilmiş boyu bosu,
İşte zorba, sanatın ağzına tıkaç tıkmış.
İşte hüküm sürüyor çılgınlık bilgiçlikle,
İşte en saf gerçeğin adı saflığa çıkmış,
İşte kötü bey olmuş, iyi kötüye köle;
Bıktım artık dünyadan, ben kalıcı değilim,
Gel gör ki ölüp gitsem yalnız kalır sevgilim.
Çeviren: Talât Sait Halman. William Shakespeare, Soneler Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2009.
***Bkz. Çeviri Tıp Kitapları Üzerine
LXVI
Tired with all these for restful death I cry:
As to behold desert a beggar born,
And needy nothing trimmed in jollity,
And purest faith unhappily forsworn,
And gilded honour shamefully misplaced,
And maiden virtue rudely strumpeted,
And right perfection wrongfully disgraced,
And strength by limping sway disabled,
And art made tongue-tied by authority,
And folly, doctor-like, controlling skill,
And simple truth miscalled simplicity,
And captive good attending captain ill;
Tired with all these, from these would be I gone,
Save that, to die, I leave my love alone.
William Shakespeare
Eğer böyle yüreğe akmayacaksa,
Eğer bunca insana ulaşamayacaksa,
Her ulaştığında böyle ruha dokunmayacaksa,
Şiirin çevirisi yapılmamalıdır.
Güzellikleri paylaşanlara teşekkürü borç bilirim…
Şiirin iki çevirisinin de güzelliğini, derinliğini anlatacak söz bulamıyorum. Benim aklım ise, şiirin içeriğine takıldı. W. Shakespeare’in adını görmeseydim, günümüzün ozanlarından biri, ne güzel anlatmış dünyamızın halini diyecektim. Aradan geçen yüzyıllara karşın dünyamız hala aynı sorunları mı yaşıyor? Bir arpa boyu olsun, yol alamamiş mıyız? Ben yine de iyimser ve umutluyum.